.png)
De raad van Goes, in vergadering bijeen op 4 november 2021.
Constaterende dat:
Strooien met zout nadelige effecten heeft voor de natuur en dieren;
Opspattend strooizout de bast van bomen aantast, waardoor de bast wordt aangevreten en uitdroogt;
Pekelwater in de bodem terechtkomt, waardoor de wortels van bomen het opnemen wat leidt tot afstervingsverschijnselen en het hele bodemleven vergiftigd raakt;
Vogels het pekelwater binnenkrijgen, waardoor ze versuft raken en nierproblemen krijgen, waardoor ze overlijden;
Strooizout ook gevaarlijk is voor honden en katten, bijvoorbeeld als zij dit van de poot aflikken en het zout in de maag terecht komt;
Het zout dat in de winter gestrooid is, pas in de herfst uit het oppervlaktewater is verdwenen.
In Noord-Holland een milieuvriendelijkere vorm van gladheidsbestrijding wordt ingezet;
Bij deze manier van gladheidsbestrijding gemaaid bermgras wordt gebruikt;
Dit bermgras verzameld en geperst wordt waarna er grassap en vezels overblijven [1];
Het grassap na enkele bewerkingen 3 procent aan zouten bevat en deze mineralen vriespuntverlagend zijn;
Grassap nog wel een beetje bijgezout moet worden, maar door te strooien met grassap de hoeveelheid strooizout met 30% afneemt;
De vezels na enkele bewerkingen gebruikt kunnen worden voor biobased wegmeubilair, zoals verkeersborden, beschoeiing en paaltjes;
Interesse van overheden nodig is om strooien met grassap echt van de grond te krijgen.
Is van mening dat:
Het strooien met grassap een kansrijke manier is om de nadelige effecten van strooien voor de natuur en dieren te verminderen;
Het wegmeubilair in de gemeente Goes circulair zou kunnen worden door de vezels hiervoor te gebruiken.
Verzoekt het college:
Te verkennen of ook in de gemeente Goes gemaaid bermgras gebruikt kan worden voor de gladheidsbestrijding en wegmeubilair en hierbij de indicatieve financiële gevolgen in kaart te brengen;
Bij deze verkenning medeoverheden uit de regio te vragen of zij interesse hebben om aan deze verkenning deel te nemen, bijvoorbeeld de Provincie Zeeland, Waterschap Scheldestromen, VZG en (buur)gemeenten en de huidige gebruikers van grassap en indien mogelijk ook mogelijke toekomstige leveranciers en partners hierbij te betrekken;
De raad binnen 6 maanden te informeren over de uitkomsten van deze verkenning.
En gaat over tot de orde van de dag.
Namens de fractie van Nieuw Goes,
Onno van de Velde
[1] Zie voor meer informatie de toelichting die bij deze motie is gevoegd
Toelichting op de Motie Strooien Met Grassap
Dit document bevat de toelichting op de Motie Strooien Met Grassap die tijdens de raadsvergadering van 4 november 2021 zal worden ingediend.
Het probleem van strooien met zout
De traditionele manier van strooien is slecht voor dieren en de natuur.
Strooizout in combinatie met langsrijdende auto’s veroorzaakt spatschade aan bomen. Hierdoor raakt de bast beschadigd en verliest de boom haar beschermlaag. Strooizout vermengd met ijs wordt pekelwater genoemd. Dit belandt in de bodem, waardoor de wortels van bomen het opnemen, wat tot afstervingsverschijnselen leidt, zoals dode bladeren en soms ook het blad dat in de knop al afsterft. Ook het hele bodemleven raakt erdoor vergiftigd. Dit is schadelijk voor de duizenden wormen, pissebedden, schimmels en bacteriën die ervoor zorgen dat planten goed kunnen groeien.
Maar ook vogels hebben last van pekelwater. Zij krijgen dit binnen omdat ze ervan drinken of een insect opeten die in de pekel heeft gezeten. Daardoor raken vogels versuft en ontstaan nierproblemen. In het artikel staat dat je dit kunt vergelijken met het eten van zes zakken chips. Ook voor andere dieren zoals honden en katten is het schadelijk, wanneer zij het aflikken van hun poot. Het zout dat in maag terecht komt kan tot misselijkheid of diarree leiden. Een aantal milligram per hond of kat is dodelijk, waardoor kleine hondjes extra risico lopen.
Wanneer in de winter wordt gestrooid, is dit pas in de herfst uit het oppervlaktewater verdwenen, terwijl niet lang daarna de nieuwe strooicyclus begint.
Alternatief: grassap
In Noord-Holland wordt gestrooid met grassap. Dit is sap uit bermgras. Bij toeval ontdekte de bedenker hiervan dat geperst bermgras zout is. Deze manier van gladheidsbestrijding is natuurlijker en vriendelijker dan strooien met zout.
Hoe werkt het?
In grassap zitten mineralen die vriespuntverlagend zijn, net zoals wegenzout. Deze mineralen zijn veel natuurlijker en vriendelijker voor het milieu dan gewoon strooizout. Het moet nog wel worden aangezout, maar er is een behoorlijke reductie van zout. Als dit landelijk kan worden uitgerold, wordt een reductie van 30% bereikt.
Het grassap wordt door middel van de methode ‘nat strooien’ over de weg gesproeid. Hierbij wordt de pekel vervangen door het grassap.
Proces
Het begint met het maaien van het bermgras. Hierna wordt het gras gespoeld en vervolgens geperst. Dan zijn er twee grondstoffen: grassap, waarmee kan worden gestrooid, en grasvezel, waarmee biobased wegmeubilair kan worden gemaakt, zoals verkeersborden, beschoeiing en bermpaaltjes.
Dit proces staat op de volgende pagina visueel weergegeven.
Afbeelding 1: proces voor verkrijgen grassap, Bron: https://www.grass2grit.nl/proces/
Het sap is na de bewerkingen bijna steriel en bevat 3 procent aan zouten. Dat zijn de mineralen kaliumchloride, magnesiumchloride en calcium. Deze hebben dezelfde werking als het veelgebruikte natriumchloride.
Bioplastic wordt vervaardigd van afvalresten uit de landbouw, bijvoorbeeld zetmeelresten uit de aardappelindustrie. Dat biogranulaat wordt gemengd met grasvezel en biolijm, waarna er bijvoorbeeld een verkeersbord van kan worden gemaakt.
Financiën
Het project, Grass2Grit genaamd, heeft in 2018 een LIFE-subsidie ontvangen in de categorie ‘milieu en efficiënt gebruik van hulpbronnen’. Met deze subsidie kon een vierjarige pilot worden uitgevoerd. De pilot loopt tot en met 2022. Op basis van de resultaten wordt een businesscase uitgewerkt.
Uit navraag blijkt dat subsidie nog steeds tot de mogelijkheden behoort, maar dat het mogelijk ook zonder subsidie financieel haalbaar is. Het Zeeuws Participatiefonds kan mogelijk ook een bijdrage leveren aan het financieren van het project.
Navolging
In Broek op Langedijk is een kleine grassapfabriek gebouwd, waardoor 20.000 liter per jaar wordt geproduceerd, wat voor de gladheidsbestrijding op de N504 gebruikt wordt. Er is veel interesse voor het project, zoals bij de gemeente Alkmaar, Schiphol, en zelfs uit Engeland, Schotland en Canada.
Volgens de initiatiefnemer kan strooien met bermgras in heel Nederland georganiseerd worden. Elke provincie heeft immers bermgras. 3 procent van Nederland bestaat uit bermen. Om strooien met grassap echt van de grond te krijgen, is het nodig dat overheden en investeerders ook aan de slag gaan om bermgras te benutten voor een natuurlijkere en vriendelijke manier van gladheidsbestrijding.
De vezels van het bermgras kunnen gebruikt worden om circulair wegmeubilair van te maken.
Samenwerking
Bij het project in Noord-Holland zijn verschillende partners betrokken. Er wordt onder meer
samengewerkt met een aannemingsbedrijf dat in delen van Noord-Holland gladheidsbestrijding uitvoert. Ook is een bedrijf betrokken dat biobased producten maakt. Andere organisaties waarmee wordt samengewerkt zijn bijvoorbeeld een regionaal recreatieschap en de Vlinderstichting.
In Amsterdam zal in 2022 onder de projectnaam ‘GrassBloxxx’ een grote fabriek worden gebouwd om grote hoeveelheden bermgras (50.000 ton) te raffineren en zo halffabricaten aan te leveren voor diverse toepassingen, zoals bijvoorbeeld wegmeubilair. Mogelijk kan met deze fabriek worden samengewerkt.
Bronnen
De informatie in de motie en toelichting is afkomstig van de volgende bronnen:
Comentarii