Schriftelijke Vragen Winst Zorginstellingen

9 oktober 2019

Geacht College,

Hierbij schriftelijke vragen ex artikel 40 van het Reglement van Orde, over winst van zorginstellingen naar aanleiding van onderzoeken van Follow the Money en KRO-NCRV’s Pointer en Reporter Radio.

Toelichting

Onderzoek wijst uit dat een groep zorgbedrijven in Nederland structureel torenhoge winsten behaalt. 97 bedrijven behaalden in een jaar tijd een winst van 51 miljoen euro. Gemiddeld werd een vijfde van de omzet overgehouden. Volgens Follow the Money zijn er sterke aanwijzingen dat de hoge winsten niet altijd rechtmatig behaald zijn.

Follow the Money schrijft: ‘’Toezicht op deze zorgbedrijven ontbreekt vrijwel geheel. Slechts weinig bedrijven zijn verplicht om jaarverslagen in te leveren, de Inspectie controleert zelden, bijna iedereen kan een zorgbedrijf oprichten, en gemeenten en zorgverzekeraars kunnen amper nagaan of de ingediende declaraties gerechtvaardigd zijn.

Ondertussen wordt de lokale zorg steeds duurder en weten gemeenten niet goed meer hoe zij die moeten bekostigen.

Follow the Money onderzocht samen met KRO-NCRV’s Pointer en Reporter Radio hoge winsten in de thuiszorg, de GGZ en de gehandicaptenzorg. Waar winstmarges van 2 tot 3 procent gewoonlijk al heel netjes zijn, troffen wij liefst 174 bedrijven die een winstmarge hadden van boven de 10 procent. We plozen hun jaarrekeningen uit. Bij 97 daarvan waren de hoge winsten (van gemiddeld 20 procent) niet incidenteel en ook na een nadere analyse niet verklaarbaar.

Hoogleraren Suijs en Verbon houden rekening met de mogelijkheid dat de hoge winsten zijn veroorzaakt doordat de gedeclareerde zorg niet volledig is geleverd. Dat betekent dat de winsten van deze bedrijven misschien niet altijd rechtmatig tot stand zijn gekomen. Kan er sprake zijn van fraude?’’ [1]

Pointer schrijft: ‘’Een zorgbedrijf moet zijn jaarrekening door een accountant laten controleren. Zodra de cijfers in die jaarrekening de financiële situatie van een bedrijf daadwerkelijk weergeven, wordt een accountantsverklaring opgesteld. Daar wordt echter niet gelet op de winstpercentages.

De Raad van Toezicht van zo'n zorginstelling moet daar wél op letten. Bij een aantal bedrijven hebben wij ontdekt dat deze Raad van Toezicht uit vrienden of familie van de eigenaar van de zorginstelling bestaat. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) kan wel een onderzoek instellen naar zorgbedrijven. De aard van zulke onderzoeken is niet alleen financieel, maar kan ook gaan over het leveren van slechte zorg. De NZa zegt in een reactie dat onderzoeken 'ingewikkeld en tijdrovend' zijn. Door beperkte capaciteit moet de zorgautoriteit keuzes maken. Niet alle organisaties uit onze lijst van 97 bedrijven staan bij de NZa op de radar. Hierdoor kunnen zorgbedrijven meer uren aan zorg declareren dan daadwerkelijk is geleverd. In enkele gevallen huren zorgbedrijven vastgoed of nemen ze diensten af van bedrijven die onder dezelfde eigenaar vallen. Door de mazen in het controlesysteem kunnen zorgbedrijven - in ieder geval de 97 in onze lijst - jarenlang hun gang gaan.’’ [2]

Op 27 juni 2019 berichtte Omroep Zeeland dat de Middelburgse zorginstellingen Kiek, Lentekind en Weerwerk meer dan tien procent winst hadden gemaakt in 2017. Volgens Omroep Zeeland wil(de) de gemeente Middelburg in gesprek met de drie zorginstellingen.[3] Het Ministerie van VWS vindt hoge winsten ongewenst en stelt: ‘’Geld dat is bedoeld voor de zorg, moet ook besteed worden aan de zorg’’.[4] De norm voor de winstmarge in de zorgsector is 2,2 procent.[5]

Op 25 september 2019 verscheen er wederom een artikel over dit onderwerp op de site van Omroep Zeeland, maar dit keer over het jaar 2018. Dit keer ging het om de Middelburgse zorginstellingen Zeeuws Woongenot en wederom Lentekind én Weerwerk[6] (officieel: Weerwerk Holding B.V.) dat zowel in Middelburg als Goes actief is op het gebied van geestelijke gezondheidszorg. Het winstpercentage (winst t.o.v. omzet) van Weerwerk bedroeg in 2017 16,1 procent en in 2018 23,6 procent. Hiermee staat Weerwerk voor 2018 in de hogere regionen van deze lijst.[7]

Vragen

Nieuw Goes vindt het zorgelijk dat een zorginstelling die ook in onze gemeente actief is, zowel voor het jaar 2017 als 2018 voorkomt op de lijst van zorgbedrijven met structureel hoge winst.

1. Is het College het met Nieuw Goes eens dat zorginstellingen geen structureel opmerkelijk hoge winsten behoren te behalen die ver afwijken van wat in hun sector gangbaar is? Zo nee, waarom is het College het niet met Nieuw Goes eens?

2. Is het College bekend met het feit dat de zorginstelling Weerwerk voor beide jaren op deze lijst van ‘zorgbedrijven met structureel hoge winst’ voorkomt?

3. Deelt het College de mening van Nieuw Goes dat het zorgwekkend is dat zorginstelling Weerwerk twee jaar op rij een hoge winst behaalt, waarover Follow the Money schrijft dat deze hoge winsten ‘’niet incidenteel en ook na een nadere analyse niet verklaarbaar’’ zijn? Zo nee, waarom deelt het College deze mening niet?

4. Is het College bereid om zo snel als mogelijk is een gesprek aan te gaan met Weerwerk? En als dat gesprek niet voldoende duidelijkheid biedt, nader onderzoek te doen naar deze situatie? Zo nee, waarom is het College niet bereid om in eerste instantie een gesprek aan te gaan met Weerwerk en indien de uitkomst van het gesprek daarom vraagt nader onderzoek te doen naar de situatie?

5. Is het College bereid de gemeenteraad op een zo’n snel mogelijke termijn te informeren over de uitkomsten van dit gesprek en indien noodzakelijk het onderzoek? Zo nee, waarom is het College niet bereid dit te doen?

Ik verzoek u vriendelijk om bovenstaande vragen schriftelijk te behandelen binnen de termijn die hiervoor is gesteld in het Reglement van Orde. Ik zie de beantwoording van de vragen met belangstelling tegemoet.

Met vriendelijke groet,

Namens de fractie van Nieuw Goes,

Onno van de Velde

[1] ‘Dossier zorgcowboys: binnen twee jaar miljonair in de thuiszorg’. Gevonden op: https://www.ftm.nl/artikelen/zorgcowboys-megawinsten-bedrijven?share=ZG28Ibucdv%2BBC%2BBr43Ch%2Bvanmon73IXF77%2BWUNvzkZiWooQ0CjdgIpv66vKK. 26 juni 2019

[2] ‘Miljoenen aan winst bij 97 zorgbedrijven (en dat wordt zelden gecontroleerd)’. Gevonden op: https://pointer.kro-ncrv.nl/artikelen/miljoenen-aan-winst-bij-97-zorgbedrijven-en-dat-wordt-zelden-gecontroleerd

[3] ‘Middelburgse zorginstellingen maken té veel winst’. Gevonden op: https://www.omroepzeeland.nl/nieuws/113782/Middelburgse-zorginstellingen-maken-te-veel-winst. 27 juni 2019

[4] ‘Miljoenen aan winst bij 97 zorgbedrijven (en dat wordt zelden gecontroleerd)’. Gevonden op: https://pointer.kro-ncrv.nl/artikelen/miljoenen-aan-winst-bij-97-zorgbedrijven-en-dat-wordt-zelden-gecontroleerd. 26 juni 2019

[5] Dit blijkt uit een studie uit 2017 van internationaal adviesbureau voor organisaties in de zorgsector Gupta: https://gupta-strategists.nl/studies/winst-in-de-nederlandse-zorgsector. 13-03-2017

[6] https://www.omroepzeeland.nl/nieuws/115478/Opnieuw-grote-zorgwinsten-in-Zeeland. 25 september 2019

[7] Verkregen via ‘Download dataset’ op https://pointer.kro-ncrv.nl/datasets/zorgbedrijven-met-structureel-hoge-winst-2017-2018